Το Πρόγραμμα «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» 2021-2027 (ΠΔΑΜ) με συνολικό π/υ 1,63 δις € συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και υλοποιείται στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή. Υπηρετεί το διακριτό ειδικό στόχο για τη δίκαιη μετάβαση, παρέχοντας στήριξη σε εκείνες τις περιοχές και τους ανθρώπους που πλήττονται από τις κοινωνικές, εργασιακές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της μετάβασης, προς τους στόχους της Ένωσης για την ενέργεια και το κλίμα για το έτος 2030 και προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία της Ένωσης έως το 2050.

Το ΠΔΑΜ επικεντρώνεται στη στήριξη των εξαρτώμενων από την εξόρυξη και καύση λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας περιοχών καθώς και σε νησιωτικές περιοχές εξαρτώμενες από την καύση μαζούτ και ντίζελ. Ως περιοχές παρέμβασης καθορίζονται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ο Δήμος Μεγαλόπολης και όμορες περιοχές, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και η Περιφέρεια Κρήτης. Η τεκμηρίωση των περιοχών παρέμβασης καθώς και ο στοχευμένος σχεδιασμός για κάθε μία από αυτές περιλαμβάνεται στα 3 διακριτά Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ) που συνοδεύουν το ΠΔΑΜ.

Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα συνεκτικό πλέγμα μέτρων, που θα δώσει νέα πνοή ανάπτυξης στις επηρεαζόμενες περιοχές. Εστιάζει στην αναγέννηση της τοπικής οικονομίας, στη στήριξη επενδύσεων που συμβάλλουν στη διαφοροποίηση και τον εκσυγχρονισμό της καθώς και στην προώθηση της απασχόλησης, μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού που επηρεάζεται από τη μετάβαση.

Προτεραιότητες & ενδεικτικές δράσεις:

1. Ενίσχυση & προώθηση της επιχειρηματικότητας: Δράσεις ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, διασύνδεσης της επιχειρηματικότητας με την έρευνα και την καινοτομία, προώθηση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
2. Ενεργειακή μετάβαση – κλιματική ουδετερότητα: Δράσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, σε συστήματα και υποδομές οικονομικά προσιτής καθαρής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών αποθήκευσής της.
3. Αναπροσαρμογή χρήσεων γης – κυκλική οικονομία: Δράσεις για την αναγέννηση και επανάχρηση των λιγνιτικών εδαφών, πράσινες υποδομές και τεχνικά έργα αναπροσαρμογής της χρήσης γης, ενίσχυση κυκλικής οικονομίας.
4. Δίκαιη εργασιακή μετάβαση: Δράσεις αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού, επενδύσεις σε υποδομές εκπαίδευσης, δράσεις διευκόλυνσης της ένταξης στην αγορά εργασίας.
5. Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις μικρής κλίμακας: Παρεμβάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και τη διαφοροποίηση των τοπικών οικονομιών.
6. Τεχνική βοήθεια: Κάλυψη αναγκαίων δαπανών (προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών, Υποστήριξη Δικαιούχων κ.ά.) που θα ενισχύσουν την υλοποίηση των στόχων του ΠΔΑΜ.

Πρόκειται για το πρώτο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που εγκρίθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναδεικνύοντας το στόχο για τη μετάβαση της χώρας μας σε κλιματικά ουδέτερη οικονομία, με κοινωνικά δίκαιο και βιώσιμο τρόπο, σε εθνική προτεραιότητα.